روستاهای دیروز و محله‌های امروز

منطقه 3 به‌لحاظ تاریخی سابقه روستایی دارد. یعنی بسیاری از محله‌های امروز آن، روستاهایی است که در گذشته‌ای نه‌چندان دور، اطراف مشهد بود و حالا جزئی از آن است. روستاهای خیرآباد، سمزقند و قلعه صحرایی در جنوب صدمتری، نمونه‌ای از این روستاها به‌شمار می‌آیند. براین‌اساس، بخش زیادی از اراضی این محدوده را زمین‌های کشاورزی تشکیل می‌داده است که به‌مرور زمان و با توسعه شهر، به کاربری‌های شهری تغییر یافته‌اند. محدوده منفصل قرقی که اسفند91 به محدوده شهری پیوست، یکی از جدیدترین الحاقات به این منطقه است. 

استقرار فضاهای مهمی مانند ایستگاه راه‌آهن و سیلوی گندم از حدود سال1340 را می‌توان نقطه عطف این منطقه برای تبدیل پهنه‌های روستایی به بافت شهری و افزایش جمعیت آن دانست. 

پس از انقلاب به‌دلیل شکل‌گیری شریان‌های مهم منطقه مانند محور گاز، رسالت، طبرسی و مجلسی، تحولات منطقه سرعت گرفت، چنان‌که اکنون این منطقه یکی از مناطق دارای تحولات سریع در مشهد است. 

آرامگاه و باغ‌موزه نادری و آرامگاه خواجه‌ربیع ازجمله مکان‌های هویتی و تاریخی منطقه 3 است که جمع زیادی از گردشگران و زائران را راهی این منطقه می‌کند.  

در مساحت 3307 هکتاری شهرداری منطقه 3 حدود 417 هزار نفر زندگی می‌کنند.