سراها؛ خطری‌ترین بناها

(با استناد به بند ١٤ ماده ٥٥ قانون شهرداری‌ها و به منظور حفظ و احیای حقوق عامه و پیشگیری از وقوع حوادث مشابه بر اساس ضوابط ایمنی و آتش‌نشانی، این مجتمع به عنوان مکان پرخطر و ناایمن معرفی می‌شود.)
چند روزی از نصب یک بنر قرمز حاوی این جملات به همراه یک علامت هشدار! سر در سرای شاهرودی می‌گذرد. البته این تنها بنر نصب شده در این منطقه نیست. در حال حاضر ١٧بنر در ١٧سرای مختلف واقع در منطقه6 نصب شده است، مجموعه سراهای میدان عدالت، شهدای گمنام، ١٧شهریور، بولوار مصلی و بازار حافظ.

طرحی که قرار است طبق بند ١٥ ماده ٥٥ قانون اساسی برای حفظ و احیای حقوق عامه و پیشگیری از حوادث در چند گام اجرا شود و گام اول آن با نصب ١٧بنر مقابل ورودی سراهای خطری در منطقه6 اجرا شد. در گام‌های بعدی دیوارهای خطری، درمانگاه‌ها و... هم مورد توجه قرار می‌گیرند تا در نهایت ایمنی بناها بالاتر برود.

سرای شاهرودی

به گفته مسئولان، خطری‌ترین سرا در منطقه6، سرای شاهرودی در میدان عدالت است. سرایی فرسوده با قدمت زیاد که مدتی پیش قسمتی از انبار انتهایی آن دچار آتش‌سوزی شده بود و همان قسمت بازسازی  اما دیگر بخش‌ها به حال خود رها شد.
لازم نیست نگاه کارشناسانه داشته باشیم تا خطری بودن این بنا را بفهمیم. با یک بازدید چند دقیقه‌ای هم می‌توان به عمق فاجعه پی برد. سیم‌های برقی که به هر سو کشیده شده‌اند، دیوارها و سقف‌های چوبی پوسیده که هر آن احتمال ریزش آن‌ها وجود دارد، تلی از پنبه‌های روی هم انباشته شده... شعله و جرقه‌ای کوچک کافی است تا کل سرا در عرض چند دقیقه برود روی هوا!

دیگر سراهایی که شهرداری این بنرهای هشدار قرمز رنگ را مقابل آن‌ها نصب کرده هم دست‌کمی از سرای شاهرودی ندارند و طبق گفته کارشناسان دست‌اندرکار تا پیش از وقوع حادثه و فاجعه‌ای باید تغییراتی برای افزایش ایمنی آن‌ها ایجاد شود.

گام اول

محمد حسین دهقان نیری، کارشناس مسئول پیشگیری از بحران و پدافند غیر عامل منطقه6، درباره گام اول اجرای این طرح در گفت‌وگو با شهرآرامحله می‌گوید: این طرح در تمام مناطق شهر مشهد در حال اجراست و در منطقه6 هم با اخطار به ١٧سرا آغاز شد.

طبق بازدیدها و جلسات مکرر با کسبه و معتمدان مجتمع‌ها متوجه شدیم که سراها خطری‌ترین بناها در منطقه6 هستند و با توجه به این موضوع کار را با هشدار به سراهای قدیمی و فرسوده شروع کردیم. این بناهای قدیمی با توجه به تعدد رفت و آمد زائران هم مورد توجه هستند تا علاوه بر تأمین ایمنی به لحاظ بصری هم زیبنده شهر زائرپذیر مشهد باشند.

این سراها هم بیشتر در ناحیه یک منطقه6 هستند و بیشتر کار ما در گام اول در ناحیه یک است. گام بعدی، ایمن‌سازی دیوارهای خطری است که در تمام نواحی این منطقه دیده می‌شوند، به‌ویژه در نواحی2 و 3.

پلمب می‌کنیم

امین‌ا... تفضلی، سرپرست معاونت اجرایی شهرداری منطقه6، و رئیس ناحیه یک منطقه هم ابتدا از همکاری ارگان‌های مختلف در این طرح می‌گوید: سازمان آتش‌نشانی، دستگاه قضایی و شهرداری با همکاری یکدیگر روند شناسایی، اخطار و... را طی کردند. مالکان هم همکاری خوبی داشتند و پس از اخطار به شهرداری مراجعه کردند اما مشکلی که فعلا به وجود آمده اختلاف‌ها بین مالک و مستأجر است که روند کار را کند کرده است و این از عهده شهرداری خارج است.

در نهایت ظرف مدت یک ماه آینده وضعیت ایمنی تمامی این سراها باید تعیین تکلیف شود چراکه فضای ناایمن هرچه سریع‌تر باید ایمن شود و مهلت دادن بیشتر توجیهی ندارد. اهرم قانونی ما پلمب است و اگر در نهایت اقدامات لازم برای ایمن‌سازی اجرا نشود مطابق قانون و برای پیشگیری از بروز هر گونه حادثه و به خطر افتادن جان و مال مردم پلمب می‌کنیم.

سرپرست معاونت اجرایی شهرداری منطقه6 از گام‌های بعدی که در این زمینه به زودی اجرا می‌شوند، می‌گوید: در گام اول سراها را مدنظر داریم اما در گام‌های بعد به سراغ بناهای دیگر هم می‌رویم و این بناها می‌توانند دیوارهای خطری، درمانگاه‌ها، کوچه‌های باریک و... هم باشند.

وی خاطرنشان می‌کند: بهتر است مالکان و وارثان سراها خود برای ایمن‌سازی این مکان‌های پرتردد پیش‌قدم شوند و دست همکاری به سوی مدیریت شهری دراز کنند؛ چرا که اگر با تعمق به این موضوع نگاه کنند متوجه می‌شوند تعاملی دو سر سود است.