بررسی توسعه محله سیدرضی در گذر زمان

«محله» واژه‌ای آشنا برای ما ایرانیان و بیش از آن برای ما مشهدی‌هاست، چرا که این واژه به قسمت معینی از شهر گفته می‌شود که در شهر ما و به زبان مشهدی کاربرد زیادی دارد.شهر مشهد بیش از 170 محله دارد که 9 محله آن در منطقه 11 واقع شده است. این هفته به سراغ محله سیدرضی رفتیم تا شهروندان مشهدی‌ را بیشتر با این محله آشنا کنیم.

محله سیدرضی از ابتدای بولوار سیدرضی در حاشیه وکیل‌آباد شروع شده است و تا بزرگراه امام علی (ع) ادامه دارد، بولوار سیدرضی در مسیر خود بولوارهای فرهنگ، معلم، مهران و آموزگار را قطع می‌کند و به میدان امام علی (ع) می‌رسد. این محله منطقه 11 قسمتی از بولوار جلال‌آل‌احمد را نیز در بر می‌گیرد و از سمتی همسایه محله دانشجو محسوب می‌شود.

در گذر زمان افرادی ساخت ساختمان‌های ویلایی را در محله سیدرضی آغاز کرده‌اند و بیشتر محله‌ای برای تفریحات آخر هفته‌ای بوده است.

درباره چگونه بنا شدن این محله با شهروندان مختلفی که ساکن این محله هستند، گفت‌وگو کردم. اغلب آنان عمر ایجاد این محله را بین 35 تا 38 سال می‌دانند و بیان می‌کنند بعد از تشکیل محله آزادشهر در قبل از انقلاب و توسعه نسبی آن و پیشرفت بوستان ملت این قسمت از شهر مورد توجه شهروندان قرار گرفته است. در گذر زمان افرادی ساخت ساختمان‌های ویلایی را در محله سیدرضی آغاز کرده‌اند و بیشتر محله‌ای برای تفریحات آخر هفته‌ای بوده است.

در یکی از گفت‌وگوها با یک مشاور املاک قدیمی محله، وی معتقد بود افزایش جمعیت در دهه 60 و 70 و روی آوردن شهروندان به زمین‌های حاشیه‌ای شهر سبب شد به یک باره تغییر کاربری در این محله و محدوده آزادشهر اتفاق افتد. ساختمان‌های آپارتمانی بنا شود و فضایی مناسب برای تجاری‌سازی شکل بگیرد.

درباره نام‌گذاری بولوار سیدرضی که همین نام بر محله محدوده هم قرار داده شده است دو دوره زمانی مطرح است. در برخی اخبار که بررسی کردم ذکر شده که نام‌گذاری این بولوار در دوره دوم شورای اسلامی شهر اتفاق افتاده است و در خبری دیگر آمده این نام‌گذاری در دوره سوم شورای اسلامی شهر انجام شده است. اما سید رضی کیست؟ ابوالحسن محمد بن الحسین بن موسی، معروف به سید رضی و شریف رضی، از شاعران و فقیهان قرن چهارم، شیعه و گردآورنده نهج‌البلاغه است. 

او نهج البلاغه را حدود 400سال پس از زندگی امام علی(ع) گردآوری و تدوین کرده است. او در سال ۳۵۹ در شهر بغداد به دنیا آمد. پدر و مادر سیدرضی هر دو از سادات علوی و از نوادگان امام حسین(ع) بودند. نسب وی از جانب پدر با پنج واسطه به امام موسی کاظم(ع)، امام هفتم شیعیان، می‌رسد. از این رو گاهی شریف رضی را «رضوی» می‌خوانند.

محله و بولوار سیدرضی به واسطه اینکه، شریان اصلی اتصال 3 منطقه بزرگ شهری است در این سال‌ها پیشرفت خوبی داشته است

محله سیدرضی بازار پر رونقی دارد. بازاری که در آن از پوشاک تا خوراکی و... را می‌توان یافت. در کنار این‌ها اما یک بازار خاص هم در این محله قرار دارد. ابتدای ورودی به بولوار سیدرضی بورس سمساری‌ها و فروش لوازم دسته دوم و کارکرده است که سبب می‌شود شهروندانی از نقاط مختلف شهر به این محله بیایند تا وسایلی را با قیمت پایین‌تر برای استفاده خریداری کنند.دیگر بازاری که در حاشیه محله سیدرضی رونق خوبی دارد البته اگر روزهای کرونایی را در نظر نگیریم، بازار خوراکی است که حاشیه بولوار وکیل‌آباد واقع شده است و سبب حضور شهروندان بسیاری در این محله می‌شود.

محله و بولوار سیدرضی به واسطه اینکه، شریان اصلی اتصال 3 منطقه بزرگ شهری است در این سال‌ها پیشرفت خوبی داشته است. این بولوار از طریق پل روگذر هاشمیه منطقه 11 را به منطقه 9 و از طریق بزرگراه و میدان امام علی (ع) منطقه 11 را به منطقه 10 وصل می‌کند و سبب می‌شود حجم رفت و آمد در این بولوار افزایش بیابد و شرایط مطلوبی را برای این محله شهری مهیا کند.

محله سیدرضی علاوه بر همه مدارس، مساجد، بوستان‌ها، فروشگاه‌ها و... که در دل خود جای داده است، یکی از مدرن‌ترین و زیباترین مجموعه‌های ورزشی شهر را داراست. مجموعه ورزشی امید و زندگی که حدود 2 سال قبل در انتهای بولوار سیدرضی افتتاح شد یکی از زیباترین و با امکانات‌ترین مجموعه ورزشی شهر است که برای آن کاربری‌های مختلفی از جمله ورزش‌های توپی سالنی، سالن ورزش‌های رزمی، زمین تنیس، سالن بدنسازی، اتاق ماساژ، زمین پینتبال و ... تعریف شده است. در مجاورت مجموعه ورزشی امید و زندگی یک پیست کارتینگ نیز واقع شده است که لحظات شاد و پرانرژی را برای شهروندان رقم می‌زند.

همه محلات شهری در کنار ظرفیت‌ها با ضعف‌ها و مشکلاتی روبه‌رو هستند، در پایان معرفی محله سیدرضی باید به دو مشکل این محله که شهروندان تقاضای رفع آن را دارند نیز اشاره کرد. نخستین موضوع بهبود وضعیت ترافیکی در این محله و بولوار است که در ساعت‌هایی از شبانه‌روز در عمل امکان رفت و آمد را از شهروندان سلب می‌کند. دیگر موضوع سامان‌دهی کارگران فصلی در مجاورت این بولوار است که مدت‌هاست درباره آن بحث می‌شود اما هیچ اتفاق مثبتی در این زمینه نیفتاده است.