هدیه‌ای از روستای هرات

حاجت‌رواشدن در مشهد به لطف امام‌رضا(ع)، نه‌تنها قصه‌های زیادی دارد، بلکه یادگارها و ردپاهایی هم دارد که به یمن این اتفاق مبارک در تاریخ ماندگار شده است. 

نمونه آن مسجد فاطمیه هراتی‌ها در خیابان شهیدکاشانی8 است؛ مسجدی که زمین آن را بانویی از اهالی روستای هرات شهرستان خاتم استان یزد 110سال پیش و بعد از حاجت‌گرفتن در حرم مطهر رضوی وقف کرده‌است و مردم هم بانی ساختش شده‌اند.

این مسجد با برآورده‌شدن حاجت زنی که از امام‌رضا(ع) اولاد می‌خواست، در دوره قاجار ساخته شد و این روزها بعد از 2نوبت بازسازی با نام فاطمیه پابرجاست و قرار است در آینده بزرگ‌تر شود.

 محمدحسین ابراهیمی، از قدیمی‌های خیابان دریادل که خادمی مسجد را از 20سال پیش برعهده دارد، از این مکان معنوی و اتفاق‌هایش می‌گوید؛‌ گفته‌هایی که حاصل نشستن پای حرف مرحوم پدرش و خادم قدیمی مسجد، یعنی ابراهیم فاروقی است.

نیت خیر بانوی یزدی

«خشت به خشت این مسجد با روح مردم گره خورده است و هنوز هم اهالی هر صبح با صدای اذان آن بلند می‌شوند.». ابراهیمی که خاندانش پشت‌درپشت بچه همین محله بوده‌اند، این جمله را می‌گوید و تعریف می‌کند: خودم از 20سال پیش خادم مسجد شدم.

راهی مشهد شد تا از امام‌رضا(ع) بخواهد به او اولاد بدهد. دخیل حرم مطهر شد و نذرش برای حاجت‌روایی هم هدیه زمینی برای مسجد بوده است

 البته سال‌ها پیش از آن قدقامتم را در این مسجد بسته بودم. از همان زمان هم از زبان بزرگ‌ترها و قدیمی‌های مسجد شنیده بودم که صاحب زمین یزدی بوده است و مردم محله پول ساختش را داده‌اند تا صدای اذان در این محل هم بپیچد.

او حرف را به شنیده‌هایش از قدیمی‌های خیابان دریادل می‌کشاند و این‌طور ادامه می‌دهد: 110سال پیش، یعنی سال1290خورشیدی، بانویی از روستای هرات یزد که الان شهرستان شده‌است، راهی مشهد شد تا از امام‌رضا(ع) بخواهد به او اولاد بدهد.

 دخیل حرم مطهر شد و نذرش برای حاجت‌روایی هم هدیه زمینی برای مسجد بوده است. او بعد از بچه‌دارشدن یک تکه زمین در این خیابان خرید و وقف مسجد کرد و به مردم محل هم توصیه می‌کرد که ساختمان مسجد را در زمین اهدایی او بسازند.

خوابی که مسجد را ساخت

زمین هدیه بانوی یزدی که کسی از اسمش خبر ندارد، چندسالی همان‌طور رها باقی مانده بود تا اینکه یکی از اهالی خواب دید که زنی برای خواندن نماز به محل همان زمین می‌آید.

او بااشاره به همین خاطرات که از زبان قدیمی‌ها شنیده است، می‌گوید: بعد از آن بزرگان محله پول گذاشتند و ساختمان کوچکی با نام مسجد «هراتی‌ها» ساختند. 

از همان زمان تا امروز در مسجد به‌جز روزهایی که درگیر بازسازی بوده، بسته نشده‌است و هر 3نوبت نماز روزانه در آن برگزار می‌شود. هرشب هم‌زمان با نماز مغرب و عشا، مراسم دعا برقرار است و در روزهای شهادت و میلاد ائمه معصوم(ع) نیز با همراهی مردم مراسم عزاداری و جشن برپا می‌شود.

آن‌طور که ابراهیمی اشاره می‌کند، این مسجد قدیمی تاکنون 2بار بازسازی شده‌است و در آینده با اضافه‌شدن مساحت خانه کناری که به همت خیران و اهالی در چندسال گذشته خریداری شد، به 400متر خواهد رسید.

اماواگرهای اسم مسجد

قدیمی‌های خیابان دریادل ازجمله حاج‌آقا حداد و حاج‌آقا ذبیحی که از سن‌وسال‌دارهای این محدوده بودند و چندی پیش مرحوم شدند، همیشه نام فاطمیه را به اشتباه به نام کوچک زن واقف زمین مسجد ربط می‌دادند و می‌گفتند چون نام آن بانو، فاطمه هراتی بود، این مسجد «فاطمیه هراتی‌ها» نام گرفته است.

موضوعی که ابراهیمی با رد‌کردن آن، می‌گوید: نخستین و قدیمی‌ترین نام مسجد، «هراتی‌ها» بود که حدود 20سال پیش به‌دلیل اینکه مردم فکر می‌کردند نامش به هرات افغانستان و اهالی آن برمی‌گردد، به فاطمیه تغییرپیداکرد. خود من یکی از پیشنهاددهنده‌های نام فاطمیه برای این مسجد بودم.

طبق گفته‌های او، اکنون تابلوی اصلی مسجد با نام «فاطمیه» است و فقط روی دیوار آن تابلوی کوچکی در سال1372 نصب شد که به یاد واقف آن نام «هراتی‌ها» در آن دیده می‌شود.

البته این مسجد یادگارهایی هم از گذشته دارد؛ مثل عکس 30تن از نمازگزاران و خادمان قدیم و شهدا که در اتاق پشتی آن(بخش بانوان) قرار دارد. آن‌طور که ابراهیمی می‌گوید، صاحب بیشتر این عکس‌ها که اولین قدقامت نمازشان را در همین مسجد بستند، در جنگ شهید شده‌اند و از شهدای محله و مسجد به حساب می‌آیند.