مدال نقره دختران محله امیریه در مباحثه با فیزیک‌دانان جهان

کسب مدال نقره المپیاد فیزیک‌دانان جوان اتریش به وسیله دو دختر دانش‌آموز تبادکانی خبری کوتاه و خوشایند بود. از آن خبر‌هایی که وقتی می‌خوانی، چیزی از جنس غرور و «ما این هستیم» را در دلت حس می‌کنی. دخترانی که به قول خودشان در حاشیه شهر متولد شده‌اند اما کمبود امکانات تحصیلی باعث نشده تا از آروزهای بزرگ دست بردارند. 

مژده باقری مقدم و مهلا سوختانلو که در محله امیریه سکونت دارند در رقابتی نفس گیر که جزئیاتش را با حوصله برایمان شرح می‌دهند، موفق به کسب مدال نقره در المپیاد جهانی فیزیکدانان جوان اتریش شده‌اند. آن‌ها در طول این گزارش با هیجانی وصف‌ناشدنی از انگیزه هایشان برای حضور در ماراتن علمی و نگاهشان به مقوله مهاجرت از کشور می‌گویند. گفت وگوی خودمانی ما دربردارنده نکته‌هایی درخور تأمل برای متولیان آموزش کشور است؛ از ضرورت حمایت از نخبگان و جلوگیری از فرار مغزها! البته اگر عزم و اراده‌ای برای بهبود جایگاه علمی ایران داشته باشند.

نوشتن مقاله به زبان انگلیسی

مژده باقری‌مقدم، یکی از دانش‌آموزان نمونه و ممتاز در زمینه فیزیک و ریاضیات دبیرستان مصلی‌نژاد است او در نوجوانی اولین مقاله علمی خود را برای یک همایش جهانی می‌فرستد.
مژده باقری‌مقدم در توضیح این مطلب می‌گوید: چون بیشتر افراد خانواده‌ام در رشته مهندسی تحصیل کرده و با علم ریاضی و فیزیک در ارتباط بودند، به‌تبع آن‌ها من نیز از کودکی به علم ریاضیات و فیزیک علاقه‌مند شدم و در کودکی با دقت در پدیده‌های طبیعی به دنبال جواب و پیگیری قوانین فیزیک بودم و برای اینکه بتوانم به مقالات و مطالب جدید بیشتری دسترسی پیدا کنم، در کلاس‌های آموزش زبان انگلیسی ثبت‌نام کردم و بعد از چند ترم به زبان انگلیسی مسلط شدم. 

بعد از فراگیری زبان انگلیسی با گشت‌زدن در اینترنت و سایت‌های علمی به مطالعه آخرین دستاوردهای فیزیکی و علمی پی‌ برده و حتی با بررسی عملی و آزمایش علمی به تحقیق و تفحص درباره این مقالات می‌پرداختم. در جریان همین تحقیقات اینترنتی، به یک فراخوان و همایش علمی در زمینه فیزیک که قرار بود در کشور لهستان برگزار شود مواجه شدم، بعد از مطالعه موضوع همایش احساس کردم که می‌توانم درباره موضوع فیزیکی مطرح شده (حرکت موجی اشیا) مطلب و مقاله‌ای داشته باشم. بلافاصله اسم خودم را در سایت همایش که متعلق به یکی از دانشگاه‌های لهستان بود ثبت‌نام کردم، چند روزی بیشتر فرصت نداشتم باید مطالب مربوط به موضوع (حرکت موجی اشیا) همایش را تهیه می‌کردم. چند روز را به‌سختی کارکردم و مقاله تهیه شده را به زبان انگلیسی نوشته و برای سایت اعلام‌شده ازسوی دانشگاه فرستادم. 

چند روزی گذشت و بار دیگر که برای پیگیری مقاله‌ام به سایت دانشگاه لهستان مراجعه کردم، متوجه شدم که مقاله و نظرات من ازسوی هیئت داوران دانشگاه خوانده شده و یکی از داوران همایش اعلام کرده‌است که برای اولین‌بار دختر نوجوانی از کشور ایران مقاله‌ای برای این همایش فرستاده‌ است و ما نیز بعد از مطالعه این مطلب متوجه استعداد او در زمینه فیزیک شدیم و آینده خوبی را برای او پیش‌بینی خواهیم کرد.

کسب مقام سومی فیزیک‌دانان کشور

مژده باقری‌مقدم که عنوان کوچک‌ترین محقق فیزیک در یک همایش جهانی را دریافت‌ کرده‌بود، با شرکت در مسابقه فیزیک‌دانان جوان ایران رتبه سوم را به دست می‌آورد.
وی در توضیح این مطلب می‌گوید: هر سال مسابقات فیزیک‌دانان جوان ایران، در دبیرستان و هنرستان‌های ایران ازسوی دانشگاه تهران برگزار می‌شود، در این مسابقات که بزرگ‌ترین و برترین مسابقه فیزیک در گروه سنی نوجوان و قبل از دانشگاه است، توانایی‌های دانش‌آموزان برتر کشور در زمینه تحقیقات و آخرین دستاوردهای فیزیک مورد محک و سنجش قرار می‌گیرد و نفرات برتر نیز انتخاب می‌شوند. 

به‌عنوان نماینده دبیرستان‌های مشهد در این مسابقات شرکت‌ کردم و بعد از برنده‌شدن در چند (چالش علمی فیزیک) توانستم رقبای خود را پشت سر گذاشته و حتی با توجه به کسب امتیازات قرار بود که در مرحله پایانی با نماینده استان تهران روبه‌رو شوم، اما به دلیل یک اشتباه و به اعتقاد خودم ناداوری که ازسوی داوران مسابقات که بیشترشان تهرانی بودند انجام شد، بنده را به عنوان نفر سوم این مسابقات انتخاب و مدال برنز مسابقات را به دست آوردم.

کسب رتبه دوم مسابقات جهانی اتریش

فیزیک‌دان جوان منطقه تبادکان بعد از کسب رتبه سومی در مسابقات فیزیک‌دانان جوان ایران به‌عنوان یکی از نمایندگان ایران در مسابقات بین‌المللی انتخاب می‌شود.
وی می‌گوید: برای حضور در مسابقات جهانی فیزیک علاوه‌بر داشتن مقام کشوری باید در یک‌سری امتحانات کتبی که ازسوی مؤسسه آرمان، که تنها مؤسسه علمی و دانشگاهی در ایران برای تعیین صلاحیت دانش‌آموزان نخبه و برتر است شرکت کنیم، من با قبولی و رتبه بالا در امتحانات این مؤسسه نخستین دانش‌آموزی بودم که توانستم جواز حضور در مسابقات جهانی فیزیک 2019اتریش را کسب کنم. 

من و دوستم مهلا سوختانلو از مشهد و یک دانش‌آموز تهرانی به‌عنوان نمایندگان ایران در مسابقات بین‌المللی فیزیک‌دانان جوان اتریش شرکت کردیم. روش مسابقه در کنار گرفتن امتحان کتبی، به صورت گفت‌وگو و بحث درباره یک موضوع فیزیکی بود و نمایندگان هر کشور به دنبال این بودند که با بیان نظرات و قوانین محکم‌تر خود رقیب را از دور مسابقه بیرون کنند. خوشبختانه گروه سه نفره ما در جمع کشورهای اروپایی شروع بسیار خوب و موفقی داشت و ما توانستیم در چالش و گفت‌وگوهای فیزیکی کشورهای بزرگی چون آلمان و انگلیس را از دور خارج کنیم و خودمان را به مرحله نهایی برسانیم. در مرحله نهایی که بین تیم ما و کشور جمهوری چک برگزار شد، گروه ما به‌خوبی توانست چالش فیزیکی را رهبری و اداره کند و حتی ما توانایی رتبه برتر این مسابقات را داشتیم، اما در پایان تیم چک موفق به کسب رتبه برتر شد و ما نیز نفر دوم مسابقات شدیم.

گروه سه نفره ما در جمع کشورهای اروپایی شروع بسیار خوب و موفقی داشت و ما توانستیم در چالش و گفت‌وگوهای فیزیکی، کشورهای بزرگی چون آلمان و انگلیس را از دور خارج کنیم

تعجب اروپاییان از حضور تیم ایران

مهلا سوختانلو، دیگر شاگرد ممتاز دبیرستان آرمیتا مصلی‌نژاد و یکی از اعضای سه نفره تیم ایران در مسابقات بین‌المللی اتریش است، او شاهد تعجب اروپایی‌ها درباره تیم اعزامی ایران بوده است.
سوختانلو در توضیح این مطلب می‌گوید: در زمان برگزاری مسابقات بین‌المللی اتریش، تیم 3نفره ما به همراه دیگر تیم‌های اروپایی در یک هتل اقامت داشتند. اعضای تیم‌های اروپایی بعد از اینکه شنیدند ما از ایران آمده‌ایم، خیلی تعجب‌ کرده بودند، تعدادی از آن‌ها حتی نمی‌دانستند که ایران در کجا قرار دارد.

 یکی از آن‌ها گفت: ایران در کجای آفریقا قرار دارد، چرا مبارزان ایرانی به اروپا حمله می‌کنند، رسانه‌های ما می‌گویند: ایران‌ کشور غیرمتمدن و دور از علم و صنعت است. من در جواب او درباره تمدن کهن و جایگاه علمی دانشمندان و عالمان کشورمان درگذشته و حال توضیح دادم. او نیز بعد از گوش‌دادن به حرف‌های من دیدگاهش درباره ایران عوض شد و تازه متوجه شد که کسب این رتبه دومی، حق تیم ما بوده‌ است و ما به‌طور شانسی رتبه دوم مسابقات را کسب نکرده‌ایم بلکه به‌دلیل خلاقیت و توان علمی زیاد ما بوده‌ است.

خداشناسی از راه فیزیک

مهلا سوختانلو که به قول خودش علاقه زیادی به فیزیک و پدیده‌های فیزیکی دارد، معتقد است که پدیده‌های فیزیکی دلیلی بر وحدانیت خداست.
مهلا در توضیح بیشتر می‌گوید: به‌عنوان کسی که از چند سال قبل درباره پدیده‌های طبیعی و فیزیکی دنیا مطالعه کرده و حتی به‌طور تجربی بسیاری از این پدیده‌ها را انجام داده‌ است، معتقدم نظم و قانون خاصی در تمام پدیده‌های فیزیکی و طبیعی دنیا حاکم است چون اگر این نظم و قانون وجود نداشت بسیاری از اختراعات بشر مثل تلفن، تلویزیون، هواپیما و حتی تکاپوی انسان‌ها و حیوانات در طبیعت اتفاق نمی‌افتاد، این نظم و قانونی که در طبیعت وجود دارد توسط یک قدرت بی‌پایان اداره می‌شود و هیچ عقل سلیمی اتفاقی‌بودن این نظم جهان را باور نخواهد کرد. 

ما مسلمانان این نیرو را خدا می‌دانیم و مردمان کشورهای دیگر با اسم دیگری صدایش می‌زنند. زمانی که در مسابقه بین‌المللی فیزیک‌دانان جوان (اتریش) بودیم، چند نفر از بزرگان فیزیک که صاحب کرسی در دانشگاه‌های معروف آلمان، انگلیس و فرانسه بودند، در تشریح نظرات خود به این نیروی قدرتمند و نامحدود اشاره داشتند و حتی یکی از این استادان نظم در قوانین فیزیک را در تسخیر و حمایت همین نیروی برتر و ناشناخته یا همان خدا می‌دانست.

نخبگان حمایت شوند

رتبه دوم مسابقات فیزیک کشور اتریش در پایان بر وجود استعدادها و نخبگان دانش‌آموزی در مناطق محروم و لزوم حمایت دولت از آنان برای شکوفایی استعدادهای بالقوه آنان تأکید می‌کند.
وی می‌گوید: در همین منطقه آموزش و پرورش تبادکان ما استعدادهای بالقوه و درخشان زیادی داریم که به دلیل کشف‌نشدن و نبود حمایت‌های معنوی و مالی فراموش می‌شوند و سرانجام کار آن‌ها خانه‌داری و کارگری سرگذر است، اما در کشورهای اروپایی این‌طور نیست و اگر کسی دارای استعداد خاصی در زمینه علمی و آموزشی باشد، با حمایت‌های بی‌شماری که از او می‌کنند، باعث دلگرمی و اطمینان خاطر آن فرد برای ادامه کار و تحقیق علمی می‌شوند. 

زمانی که در مسابقات بین‌المللی اتریش رتبه دوم این مسابقات را به دست آوردیم، مدیران برخی مؤسسات و دانشگاه‌های حاضر در مسابقات به ما پیشنهاد دادند که اگر دوست داشته باشیم می‌توانند از ما حمایت کنند و به تحصیل در دانشگاه‌های اروپا ادامه بدهیم. این پیشنهاد واقعا وسوسه‌انگیز بود، برای منی که در خانواده معمولی حاشیه شهر به دنیا آمده‌ام، بزرگ‌ترین آرزویم تحصیل در دانشگاه‌های اروپاست، اما من و دوستم این پیشنهاد فوق‌العاده را رد کردیم، چون معتقدیم ایرانی هستیم و هرچه داریم از ایران است و باید برای افتخار کشورمان تلاش کنیم. 

 من و مژده پیشنهاد فوق‌العاده ادامه تحصیل در دانشگاه های معتبر اروپایی را نپذیرفتیم، چون معتقدیم ایرانی هستیم و  باید برای افتخار کشورمان تلاش کنیم

امروز پدیده فرار مغزها به کشورهای اروپایی و آمریکایی را داریم، همه این نخبگان و برگزیدگان علمی عاشق ایران بوده‌اند، اما وقتی می‌بینند که کسی به آن‌ها اهمیت نمی‌دهد و آن‌ها نیز باید سرانجام مثل یک تعمیرکار و کارگر عادی در کارخانه فعالیت کنند، رغبتی برای ماندن ندارند و وقتی کشورهای اروپایی با حمایت‌های مالی، امکانات و تجهیزات عالی از آن‌ها استقبال می‌کنند، رفتن و سکونت در خارج از کشور را ترجیح می‌دهند، به‌تبع آن دستاوردهای علمی هم که به دست می‌آورند، به نام آن کشور اروپایی یا آمریکایی ثبت خواهد شد، از مسئولان و دولتمردان کشور می‌خواهم که با حمایت از دانش‌آموزان و افراد نخبه و خلاق مانع فرار مغزها از کشور شوند.