دوستی خاله خرسه با محیط زیست

محدثه مثل همیشه با ترس و لرز به سمت مدرسه می رود، اما این بار ماجرا فرق دارد. صدای سگ ها سبب می شود تا او بیشتر از قبل بترسد. همین که به خودش می آید و می خواهد بدود، پایش را می گیرند و او را می کشند، از آنجایی که حمله سگ ها در محله ابوذر برای همه پیش بینی شدنی است مردی که از آنجا می گذرد با دیدن این اتفاق با چوب درختی که روی زمین افتاده است، به سمتشان می دود و محدثه را از دست آن ها نجات می دهد. 

سپس کمکش می کند تا به داخل مدرسه برود. بتول صادقی فر، مدیر دبیرستان حضرت معصومه(س) در محله ابوذر ، همان طور که این ماجرا را برایمان تعریف می کند می گوید: تصورش را بکنید که دانش آموز دوره ابتدایی باشد آن وقت چه اتفاقی می افتد؛ در شیفت عصر، تعداد سگ ها بیشتر است و شرایط بدتر، نه تنها دانش آموزان بلکه خودمان هم از سگ ها می ترسیم. 

کنار مدرسه فضای سبزی است که خیلی وقت ها سگ ها لابه لای درختان می نشینند برخی از آن ها ظاهرشان مریض است و پوستشان حالت طبیعی ندارد. این ها صحنه هایی است که در برخی از محلات منطقه 7 هر روز مشاهده می شود.

غذای آماده، زاد و ولد سگ ها را بیشتر می کند

فاطمه ریحانی نیز از حضور سگ ها و حمله آن ها به رهگذران در پارک محله ابوذر گله دارد. او می گوید: متأسفانه برخی از مردم با این تصور که دوستدار حیوانات هستند برای آن ها غذا می ریزند و سبب می شوند این حیوانات در محله بیشتر شوند.

 آن ها هرگز به این موضوع فکر نمی کنند چه خطراتی برای ما ایجاد می کنند. خانه ما نزدیک همین پارک است، من جرئت نمی کنم نوه هایم را تنها به پارک بفرستم. همیشه خودم در کنارشان هستم. از زمانی که حادثه حمله سگ ها به آن کودک بیرجندی را هم شنیده ایم ترسمان چند برابر شده است. 

اگر سگ ها تا این اندازه برای شما اهمیت دارند به خانه خودتان ببرید و در آنجا از آن ها مراقبت کنید، چه احساسی دارید در خیابان راه می روید و یک سگ در کمین شما باشد

حتی یکی دوبار سگ به خودم حمله کرد، با کیفم به او می کوبیدم تا گازم نگیرد؛ یکبار به دوستداران حیوانات تذکر دادم برای سگ ها اینجا غذا نریزید، آن ها جواب دادند، این حیوانات گناه دارند. از نگاه من، این خودخواهی است. شما نه تنها به مردم محله و امنیت آن ها آسیب می زنید، بلکه به این حیوانات هم آسیب می رسانید. 

اگر سگ ها تا این اندازه برای شما اهمیت دارند به خانه خودتان ببرید و در آنجا از آن ها مراقبت کنید، چه احساسی دارید در خیابان راه می روید و یک سگ در کمین شما باشد. متأسفانه این حامیان حیوانات! حس افرادی را که از ترس سگ ها نمی توانند در خیابان راه بروند نمی فهند.یک سمت محله ما کوه است و یک سمت هم فضای سبز و درخت، پس نمی توان مانع ورودشان به محله ابوذر شد. وقتی غذای آماده برایشان باشد زاد و ولدشان هم زیاد می شود.

محمدحسین خانی، عضو شورای اجتماعی محله بهارستان، هم در این باره می گوید: در محله ما سگ های ولگرد و بدون صاحب به چشم می خورند. هر چند تعدادشان اندک است اما باعث ترس و وحشت بعضی ساکنان می شوند. محله ما از سمت مزدوری به کوه ها و زمین های رهاشده منتهی می شود و سگ ها از آن سمت به محله ما می آیند. 

چند روز قبل یکی از همین سگ ها از لای نرده های مسجد رد شده بود و به داخل مسجد قمر بنی هاشم(ع) آمده بود. این حیوانات برای غذا به محلات مسکونی می آیند. وقتی حیوان در کنار دیوار یا زمین های رهاشده پسماندهای غذا را می بیند به طور حتم وارد محله هم می شود.

هزینه زیادی که به شهر تحمیل می شود

رئیس اداره خدمات شهری منطقه7 در این باره توضیح می دهد: باتوجه به بافت ویژه منطقه و مجاورت آن با اراضی رهاشده حاشیه شهر، کوه ها و همچنین وجود روستاهای هم جوار، متأسفانه روزانه تعداد زیادی از سگ های ولگرد به این منطقه که در ورودی شهر مشهد قرار دارد می آیند. 

همین امر سبب شده تا منطقه7 بعد از منطقه 12 و 2 رتبه سوم را به دلیل سگ های ولگرد داشته باشد.مرتضی طهماسبی با اشاره به اینکه دیگر مثل گذشته گرفتن سگ های ولگرد برعهده پیمانکار نیست تا به ازای هر سگ هزینه جدایی بگیرد توضیح می دهد: مسئولیت جمع آوری سگ ها برعهده حوزه سد معبر منطقه است. 

در شهرداری منطقه7 سه گروه ویژه جمع آوری سگ که شامل دوگروه 12ساعته ویژه محدوده سیدی و شهرک طرق و یک گروه هشت ساعته ویژه دیگر محلات منطقه است همه روزه مشغول به فعالیت هستند.فعالیت این گروه ها علاوه بر پیگیری درخواست های مردمی از سامانه 137 شهرداری شامل گشت زنی مستمر به ویژه در محدوده های حاشیه ای و صید موارد مشاهده شده است.

 طهماسبی ادامه می دهد: این حیوانات که فقط به شکل زنده گیری، توسط گروه جمع آوری می شوند روزانه به سوله نگهداری سگ ها در نزدیک رباط طرق تحویل داده می شوند که زیرنظر سازمان پسماند شهرداری است.مسئولیت جمع آوری سگ های ولگرد بر عهده شهرداری هاست که به طور حتم این موضوع هزینه ای را به شهر تحمیل می کند هر منطقه متناسب با تعداد سگ ها سالانه هزینه ای را می پردازد.

امسال تاکنون 1036 قلاده سگ جمع آوری شده که به طور تقریبی برای هر قلاده حدود 40هزار تومان هزینه شده است

 به طور مثال در منطقه7 بابت دوگروه 12ساعته مبلغ340میلیون تومان و بابت یک گروه هشت ساعته مبلغ156 میلیون تومان پرداخت می شود که درمجموع تمام گروه ها هزینه ای معادل 496 میلیون تومان در سال برای شهرداری این منطقه ایجاد می کنند.
مابقی هزینه ها در روند کار باید از سازمان مپ پیگیری شود.

امسال تاکنون 1036قلاده سگ جمع آوری شده که به طور تقریبی برای هر قلاده حدود 40هزار تومان هزینه شده است. او با اشاره به مشکلات جمع آوری سگ ها می افزاید: باتوجه به مجاورت با اراضی باز و زمین های کشاورزی و همچنین پارک های طرق و غدیر معمولا صید سگ ها به صورت زنده سخت است. 

از سوی دیگر شکایات مردمی درباره چرایی صید سگ ها باعث ایجاد مشکلاتی شده است.وجود انجمن های حامی حیوانات که توسط برخی شهروندان ایجاد شده، ضمن مخالفت با فعالیت گروه ها و ممانعت کار آن ها برای ما دردسر می شود.

 آن ها از روی ترحم به سگ ها غذا می دهند این کارشان سبب تجمع سگ ها در حاشیه شهر شده که محل سکونت بعضی شهروندان است. عده ای از گزش سگ ها و انتقال بیماری گله دارند و عده ای دیگر در مقابل ما می ایستند که کاری با سگ ها نداشته باشیم. آن ها را آزاد بگذاریم، اما جان مردم، آسایش و امنیت آن ها برای ما اولویت دارد.

چرخه معیوب حیوانات اهلی در اکوسیستم

شاید شما هم اخبار مربوط به سگ های ولگرد را شنیده باشید، سگ هایی که هر ازگاهی جان یک انسان را می گیرند و به طور گله ای به هر آنچه سر راهشان قرار بگیرد حمله می کنند. برای بررسی این موضوع با علی مهدوی، کارشناس ارشد تنوع زیستی، گفت وگو کردیم.او در این‌باره توضیح می دهد: حیوانات به دو دسته اهلی مانند گاو، گوسفند، مرغ، خروس، سگ و وحشی مانند گرگ، شیر، خرس و... تقسیم می شوند. 

حیوانات اهلی باید در کنار انسان باشند. اگر این حیوانات وارد چرخه اکوسیستم شوند به عنوان مهاجم عمل کرده و به محیط زیست آسیب می رسانند.این کارشناس محیط زیست با اشاره به خصوصیت وفاداری سگ ها یادآور می شود: همین سگ های وفادار و مهربان، وقتی بدون صاحب هستند و تشکیل گله می دهند، خطرناک می شوند.

 در واقع آن ها در حیات وحش شکار می کنند و گونه های حیوانات دیگر را از بین می برند. گاهی مشاهده می شود به خرس و پلنگ هم حمله می کنند. بهتر است بگوییم در زیستگاهی که سگ هست، دیگر حیوانات باید آنجا را ترک کنند.مهدوی با اشاره به اخبار اخیر درباره سگ ها و خبرساز شدن آن ها می گوید: بیشتر اخباری که می شنوید درباره گُرگاس است. موجودی که از جفت گیری سگ و گرگ به وجود آمده است. 

برخلاف گرگ، از انسان نمی هراسد، همچنین سگ های گله به علت مشترکات زیادی که با این حیوان دارند به آن حساسیت چندانی نشان نمی دهند از این رو به راحتی به انسان و گله حمله می کنند.وی یادآور می شود: به وجود آمدن گرگاس ها نتیجه رها کردن توله سگ ها در طبیعت است؛ در گذشته این توله ها را می کشتند اما بعدها با هدف آزارنرساندن به آن ها از کشتن این توله ها خودداری و آن ها را در طبیعت رها می کنند.

مهدوی با اشاره به این موضوع که حامیان سگ ها آن ها را حلقه حفاظتی شهر می دانند توضیح می دهد: اگر این افراد مطالعه ای در این زمینه داشته باشند، متوجه خواهند شد سگ های ولگرد باعث جذب حیوانات درنده می شوند. گرگ هایی که نمی توانند جفت پیدا کنند، به حاشیه شهر می آیند و با سگ جفت می شوند. همچنین یکی از طعمه های پلنگ، سگ است، هر چند وقتی سگ ها به طور گروهی باشند به پلنگ هم حمله می کنند.

یک دست صدا ندارد

رئیس اداره حفاظت محیط زیست مشهد نیز در این باره توضیح می دهد: موضوع سگ های بدون صاحب و ولگرد بیش از 18سال است که بررسی شده است و درنهایت در پاییز 1387 طبق دستور وزارت کشور جمع آوری آن ها برعهده شهرداری گذاشته شد. پیرو این مصوبه در شهرستان ها کارگروهی با حضور نمایندگان فرمانداری، شهرداری، اداره حفاظت محیط زیست، مرکز بهداشت، اداره دام پزشکی و ... تشکیل و رفع این موضوع پیگیری شد.

مرتضی شیرزور ادامه می دهد: وقتی سخن از آمار و ارقام جمع آوری سگ ها می شود، می شنویم حدود 6هزار تا 10هزار سگ جمع آوری شده است، اما در نهایت می بینیم تعداد سگ ها کم نشده، بیشتر هم شده است. شاید به این دلیل است که ما برنامه صحیح و مدونی برای این موضوع نداریم.

وجود غذای مناسب سبب زاد و ولد بیشتر آن ها می شود و روز به روز تعدادشان بیشتر خواهد شد

وی با اشاره به افزایش زاد و ولد در بین سگ ها توضیح می دهد: گاهی ما برای احساساتمان به این حیوانات غذا می دهیم، بدون آنکه فکر کنیم کارمان درست است یا اشتباه. کم‌کم برای این حیوانات عادت می شود که برای به دست آوردن غذا به محل زندگی انسان ها بیایند. وجود غذای مناسب سبب زاد و ولد بیشتر آن ها می شود و روز به روز تعدادشان بیشتر خواهد شد.

 از طرفی برخی روستائیان توله های ماده را در طبیعت رها می کنند. تمام این موارد در کنار هم موجب افزایش بی رویه سگ های ولگرد می شود.شیرزور می گوید: در مشهد مکانی برای نگهداری سگ های بدون صاحب در نظر گرفته شده است. سگ های جمع آوری شده قابلیت استفاده به عنوان سگ های گله و سگ های نگهبان را دارند. مردم می توانند از آن ها برای نگهبانی در باغ یا دامداری استفاده کنند.

آری، به هاری!

افرادی که آشغال گوشت در طبیعت می ریزند در حق محیط زیست و حیوانات خیانت می کنند. این افراد با گسترش جمعیت سگ ها به سخت شدن زندگی آن ها و کشتارشان کمک می کنند و طی چند سال آینده زندگی دشواری را برای آن ها رقم خواهند زد. مهدوی با تأکید بر این موضوع ادامه می دهد: خیلی از مردم ما ناآگاه هستند و نمی دانند سگ های ولگرد چه سیر باشند و چه گرسنه به حیات وحش آسیب می رسانند. کارهای محیط زیستی ما ضد محیط زیست است.

 در بسیاری از کشورها غذا دادن به حیوانات اهلی و وحشی جرم است.علی مهدوی تذکر می دهد: برخی از مردم غذا می گیرند و در حاشیه شهر برای حیوانات می ریزند تا به آن ها خدمت کنند. آن ها یک لحظه با خودشان فکر نمی کنند که بیماری هایی مانند سالک، هاری و... را برای افرادی که در حاشیه شهر زندگی می کنند به ارمغان می آورند.

تنهایی شهرداری

وقتی سگ گله زاد و ولد می کند، تنها دو تا سه توله اش را نگه می دارند و بقیه را در طبیعت رها می کنند. شهرک های صنعتی، کشتارگاه های صنعتی، سایت های پسماند هر چند در حاشیه شهر قرار دارند، به دلیل وجود غذا بهترین مکان برای زندگی سگ ها هستند و باعث افزایش آن ها می شوند. 

مهدوی با اشاره به این موضوع یادآور می شود: باید این چرخه معیوب که موجب افزایش سگ ها می شود را از این مکان ها جمع آوری کنیم. ما باید به دنبال قطع چرخه تولید سگ ها باشیم. اما ما صورت مسئله را حل نمی کنیم بلکه تلاش داریم با جمع آوری سگ ها از محیط شهری، این مسئله را پاک کنیم.

وی ادامه می دهد: متأسفانه شهرداری تنها متولی جمع آوری سگ هاست و دیگر سازمان ها خیلی خودشان را درگیر این موضوع نمی کنند؛ غافل از اینکه آن ها نیز درگیر ماجرا هستند. آیا به این موضوع فکر کرده اید مراکز بهداشت سالانه چقدر باید برای واکسن هاری هزینه کنند. اداره دام پزشکی و محیط زیست نیز هر یک به طور مجزا برای رفع آسیب های این مشکلات چقدر هزینه می کنند.

پنجشنبه رهاسازی، خیانتی در حق سگ ها

برخی از حامیان حیوانات، روزهای سه شنبه در فضای مجازی اعلام می کنند که : «به پنجشنبه رهاسازی نزدیک می شویم. »شماره حسابی می دهد تا هزینه ای جمع کنند و روز پنجشنبه سگ ها را از محل جمع آوری بگیرند و در حاشیه شهر رها کنند.

 مشخص نیست این اتفاق تا چه اندازه واقعیت دارد، اما اگر حرفشان صحت داشته باشد آن ها مسبب اصلی زندگی سخت سگ ها و کشتارشان هستند. افزایش سگ ها و آسیب هایی که به جامعه وارد می کنند برعهده همان حامیانی است که بدون تفکر کارهایی بدون برنامه ریزی انجام می دهند.