فروشگاه مهربانی مسجد امام‌حسن‌مجتبی(ع)
خیرانی از محله ثامن و دیگر محلات اطراف پای کار آمده‌اند و با دارایی یا کالای تولیدی خود یک فروشگاه متفاوت را ساخته‌اند به نام «فروشگاه مهربانی» که در‌قبال خرید هیچ‌کدام از کالاهایش پولی دریافت نمی‌شود.
گوشه شبستان مسجد امام‌حسن‌مجتبی (ع) را با پرده‌ای جدا کرده‌اند. در این قسمت، قفسه‌ها و رگال‌های زیادی وجود دارد و در هر کدام هم یک نوع کفش یا لباس چیده‌اند. اینجا خیرانی از محله ثامن و دیگر محلات اطراف پای کار آمده‌اند و با دارایی یا کالای تولیدی خود یک فروشگاه متفاوت را ساخته‌اند به نام «فروشگاه مهربانی» که در‌قبال خرید هیچ‌کدام از کالاهایش پولی دریافت نمی‌شود.
راستش اینجا نه فروشنده‌ای حاضر است و نه خریداری؛ اینجا تنها چیزی که دست‌به‌دست می‌شود، مهربانی است.
دیوار بزرگ مهربانی
ایوب رضایی، از ساکنان محله ثامن، اولین کسی است که ایده چنین فروشگاهی را مطرح کرده است. او دو سال پیش، ایده «دیوار مهربانی» را با همین کارکرد فعلی مطرح می‌کند که در چندین نوبت نیز اجرایی می‌شود. آن ایده حالا نام و شکل و شمایل «فروشگاه مهربانی» به خود گرفته است و چند‌نفر هم از خیران محلی پای کار آمده‌اند تا خدمت‌رسانی به نیازمندان بهتر پیش برود.
آن‌طور‌که رضایی می‌گوید، برنامه کمک به همسایه‌های نیازمند، حتی قبل از شیوع کرونا هم برقرار بوده است، اما آن دوران، تنها در زمینه تهیه بسته معیشتی فعال بوده‌اند. دو سال پیش بود که اقلام دیگر هم به بسته‌های معیشتی اضافه شد؛ «ابتدا با کفش و لباس دست‌دوم برای نیازمندان شروع کردیم، اما سال گذشته و امسال با اجناس نو کار را پیش بردیم و فضایی فراهم کردیم که کمک‌ها مطابق سلیقه شخص نیازمند هم باشد.»
این‌طور است که همه اینجا، شأن و احترام دارند و آبروی نیازمندان حفظ می‌شود. خانواده‌های نیازمند محله طبق قراری که از پیش با آن‌ها گذاشته شده است، در وقت مشخص می‌آیند، یک بُن با مبلغی مشخص می‌گیرند و وارد «فروشگاه مهربانی» می‌شوند تا در آرامش و بی چشم نظاره‌گر، لباس و کفش خود و فرزندانشان را انتخاب کنند.
مهربانی با حق انتخاب
رضایی درباره شکل‌گیری ایده انتخاب کفش و لباس توسط خانواده‌های نیازمند در فروشگاه مهربانی توضیح می‌دهد: از برخی همسایه‌ها شنیده بودم که «ما همراه بچه‌هایمان بازار نمی‌رویم؛ چون ممکن است لباسی یا کفشی ببینند و پول ما به آن نرسد.» به همین‌دلیل خیلی‌هایشان خودشان برای بچه‌ها خرید می‌کردند که در بیشتر مواقع مورد‌پسند بچه‌ها هم نبوده است.
از‌سویی آن‌ها نقشی در میزان یا شکل کمک خیریه‌ها ندارند و ناچارند از همان چیزی استفاده کنند که خیریه به آن‌ها داده است، حتی اگر دوستش نداشته باشند. سوای این، خانواده‌های بی‌سرپرست یا بدسرپرست زیادی در محله داریم که آن‌ها هم اصلا قدرت خرید ندارند که به بازار بروند و بتوانند انتخاب کنند.
با همین شرایط بود که فکر ایجاد «فروشگاه مهربانی» به ذهنمان رسید و تلاش کردیم مشارکت خیران را برای تهیه اقلام جلب کنیم و از آن‌طرف انتخاب آن‌ها را به خود خانواده‌ها بسپاریم. خیران یا پول خرید لباس و کفش را دادند یا اینکه خود تولیدکننده بودند و به‌رایگان تولیداتشان را به فروشگاه ما دادند.
دست‌خالی بیرون نمی‌روند
روال کار فروشگاه این‌طور است که هر عضو خانواده، ۳۰۰هزار‌تومان بن دارد و بسته به تعداد بچه‌ها هم مبلغی به‌عنوان اضافه بن به آن‌ها تعلق می‌گیرد؛ مثلا یک خانواده سه‌نفره، علاوه‌بر ۹۰۰هزار تومان بن، ۲۰۰هزار تومان هم اضافه بن می‌گیرد و می‌تواند با آن از فروشگاه خرید کند. اقلام قیمت‌گذاری شده، اما قیمت‌ها معمولا کمتر از عرف بازار است و به این ترتیب خانواده‌ها هرطور‌که خودشان صلاح بدانند، از میان کالا‌ها انتخاب می‌کنند.
رضایی درباره قیمت‌گذاری و تنوع اجناس فروشگاه می‌گوید: سعی کرده‌ایم لباس‌ها و کفش‌ها متنوع و ارزان باشد و هر‌کس در زمانی که برای مراجعه‌اش تعیین شده است، بتواند لباس یا کفش موردنیازش را مطابق سلیقه خود انتخاب و خریداری کند.
او همچنین از دیگر بخش‌های فروشگاه می‌گوید که کسی دست‌خالی از آن بیرون نمی‌رود؛ «قسمتی داریم که مخصوص اقلام دست‌دوم، اما سالم و تمیز است. این اقلام قیمت ندارند و اگر کسی نیاز داشته باشد، می‌تواند خارج از مبلغ بن خود، هر مقدار که بخواهد از آن‌ها بردارد. حدود ۱۰میلیون‌تومان هم نوشت‌افزار تهیه کرده‌ایم تا اگر کسی لباس یا کفش مناسب خودش را پیدا نکرد، حداقل بتواند بسته نوشت‌افزار به مبلغ ۲۵۰هزار تومان هدیه بگیرد.»
شما هم می‌توانید خیّر باشید!
با همراهی خیران در گروه «پویش همدلی» کمک‌ها قطره‌قطره جمع شده است تا فروشگاه پا بگیرد. هر‌کس به طریقی کمک کرده است؛ اعضای هیئت محبان حضرت علی‌اصغر (ع) و اعضای هیئت‌امنای مسجد امام‌حسن (ع) به یک شکل و خیران هم به شکلی. برخی‌شان یک‌دست لباس یا کفش به فروشگاه هدیه داده‌اند و برخی هم نقدی کمک کرده‌اند یا نشانی تولیدی تأمین‌کننده اقلام فروشگاه را گرفته‌اند تا هزینه برخی اقلام را بپردازند.
نکته زیبای این داستان آنجاست که فروشندگان و تولیدکنندگان نیز، یا برای فروش خود سودی نگرفته‌اند یا اینکه برخی اجناس را رایگان داده‌اند تا خیران بتوانند خرید بیشتری برای فروشگاه مهربانی انجام دهند.
دست‌اندرکاران و خیران فروشگاه که حاضر نیستند نامی از خود ذکر کنند، این اتفاق را نتیجه عنایت خدا و امام‌زمان (عج) و همت مردمی می‌دانند که همیشه در کار خیر پیش‌قدم هستند. آن‌ها یک جمله مشترک دارند؛ «ما آدم‌های ویژه‌ای نیستیم. شما هم می‌توانید خیّر باشید، شما که این مطلب را می‌خوانید.»
هنوز خیلی‌ها نیازمندند
در این فروشگاه مهربانی مسجد امام‌حسن‌مجتبی (ع) تا امروز ۲۷۰جفت کفش، ۲۵۰پیراهن مردانه در انواع سایز‌ها و چهارصد‌دست لباس زنانه و بچگانه توزیع شده است از‌آنجاکه تعداد نیازمندان محله زیاد و اولویت خیران نیز حفظ کرامت انسانی نیازمندان است، فروشگاه در شش‌روز فعال است و در هر روز، جمعی از خانواده‌ها به ترتیب می‌آیند.
رضایی می‌گوید: در محله ثامن و دیگر محلات اطراف ۱۲۰۰خانواده را شناسایی کرده‌ایم که اغلب یا خانواده ایتام و معلولان یا مستأجر‌های کم‌بضاعت هستند یا اینکه بدسرپرست هستند یا سرپرستشان متواری است. همچنین خانواده‌هایی داریم که بیمار با وضعیت حاد دارند و تمام داروندارشان برای خرید و تأمین داروی بیمارشان مصرف می‌شود.
این خانواده‌ها حتی برای تأمین خوراکشان می‌ماندند و معمولا زندگی‌شان بدون حمایت خیران نمی‌چرخد. به‌دلیل کمبود منابع فقط توانستیم لباس و کفش موردنیاز حدود ۱۵۰خانواده را تأمین کنیم. امیدواریم در مراحل بعدی بتوانیم اقلام موردنیاز همه خانواده‌ها را در فروشگاه مهربانی داشته باشیم.
مهربانی به نام حضرت مهدی (عج)
ایوب رضایی، عضو گروه پویش همدلی
روز‌های نزدیک به عید نوروز دو سال قبل تمام فکرم مشغول این قضیه بود که حتما خیلی از بچه‌های مستضعف حسرت لباس و کفش نو را دارند. تصور می‌کردم که پدر و مادرشان چه می‌کشند. همان روزها، یکی از همسایه‌ها آمد و گفت: «چند جفت کفش کارکرده، اما سالم دارم. اجازه بده بگذارم در مغازه‌ات که هرکسی لازم داشت، بردارد.»
قبول کردم و کفش‌ها را شستم و تمیز کردم. بعد هم گذاشتم و برگه‌ای نوشتم که «برای نیازمندان.» همسایه دیگری آمد و قضیه را پرسید. ماجرا را گفتم. آن همسایه هم رفت و چند جفت کفش و پیراهن دست‌دوم، اما تمیز آورد و گذاشتیم کنار قبلی‌ها. چیزی شبیه دیوار مهربانی شکل گرفت.
کار خیلی خوبی بود، اما از اینکه کفش و لباس‌ها نو نیستند در عذاب بودم. مدتی بعد برای خرید کفش دخترم به مغازه آشنایی در خیابان شهیدمفتح رفتیم. به کفش‌فروش گفتم: «قیمت را کمتر حساب کن تا چند جفت دیگر هم برای نیازمندان بردارم.»
گفت: «می‌توانی بعدازظهر یک سر تا مغازه بیایی؟» عصر رفتم و در کمال تعجب دیدم سه کارتن کفش نو از میان اجناسش جدا کرده است و گذاشته تا من ببرم و توزیع کنم. با کمک‌های آن دوست عزیز و دیگر همسایه‌ها، سال اول درمجموع ۲۹۰جفت کفش نو توزیع شد. به همین طریق، ششصددست‌لباس هم فراهم شد. این اتفاق خواست خدا و به برکت نام حضرت‌مهدی (عج) بود تا امروز «فروشگاه مهربانی» با اجناس بیشتری برپا باشد.
* این گزارش دوشنبه ۱۴ اسفندماه ۱۴۰۲ در شماره ۵۷۰ شهرآرامحله منطقه ۵ و ۶ چاپ شده است.
لینک کوتاه
روایات مشابه
ارسال نظر
تفاوت تشک‌ها از نگاه حلاج قدیمی خيابان عبادي 
داستان مشهد قدیم 