تولید نوع خاصی از ژل رویال با 5 سال پژوهش

 فعالیت در حوزه پژوهش را از دوران مدرسه آغاز و از همان زمان، برای مطالعه مقالات پژوهشی دیگر کشورهای جهان، شروع به یادگیری زبان انگلیسی می‌کند. 

طرح تحقیقاتی‌اش در‌باره تولید نوع مخصوصی از ژل رویال در جشنواره گیاهان دارویی و طب سنتی1401 از طرف آموزش و پرورش و وزارت علوم، عنوان برترین پژوهشگر نوجوان کشور در‌زمینه گیاهان دارویی را برای او به ارمغان می‌آورد. قصد دارد «پروپولیس» که نوعی ژل رویال است، در آینده  به مرحله تولید تجاری برساند. 

او در حوزه پژوهش، ورزش و ترجمه خوش درخشیده است. رضا ساغری متولد سال‌1382، ساکن محله کلاهدوز است و در سال آخر دبیرستان تحصیل می‌کند.

آشنایی با پژوهش سرای رویان

از کودکی علاقه بسیار به فهمیدن مسائل ناشناخته داشته و پژوهش را از همان دوران مدرسه شروع کرده است. خودش می‌گوید: دوست داشتم از اتفاقاتی که در اطرافم رخ می‌دهد، سر در بیاورم. به‌دلیل همین کنجکاوی‌ها خانواده همیشه مراقبم بودند که به‌ وسایل خطرناک دست نزنم. البته چند‌بار به‌دلیل دست‌کاری‌ لوازم صوتی و برقی منزل به دردسر افتادم که با دخالت بموقع پدر و مادرم، ماجرا به‌ خیر گذشت.

رضا ادامه می‌دهد: کلاس سوم ابتدایی بودم که معلم علومم با پی‌بردن به استعداد و روحیه پژوهشی‌ام، من را با پژوهش‌سرای رویان در ناحیه4 آموزش‌وپرورش آشنا کرد.

او با حضور در این پژوهشکده و استفاده از تجربه و راهنمایی‌های استادان آن، طرح‌های پژوهشی موفقی ارائه می‌کند. می‌گوید: در آنجا بود که با روش‌های علمی و دقیق پژوهش آشنا شدم. بعد از گذشت مدتی، چند طرح درزمینه استفاده از گیاهان دارویی و تأثیر آن بر حفظ سلامتی ارائه کردم که جزو طرح‌های موفق دانش‌آموزی ناحیه4 آموزش‌وپرورش انتخاب شد و تا مرحله انتخابی جشنواره دانش‌آموزی جابربن‌حیان پیش رفت.

 کسب رتبه برتر پژوهش کشور

ساغری تحقیقات مفصلی درباره گیاهان دارویی انجام داده است و طرح تحقیقاتی او در‌باره خواص ژل رویال در سال جاری به‌عنوان طرح برتر جشنواره گیاهان دارویی کشور انتخاب شده است. او می‌گوید: از چندسال قبل، تحقیق درباره خواص دارویی ژل رویال را با راهنمایی استادان پژوهش‌سرای دانش‌آموزی رویان شروع کردم. ژل رویال که به آن، ژل سلطنتی‌، رویال‌ژل و ژل زنبور عسل هم می‌گویند، در‌کنار عسل و گرده گل، از مهم‌ترین فراورده‌های زنبور عسل به شمار می‌رود و دارای خواص درمانی بی‌نظیر است.

آن‌طورکه رضا می‌گوید، به‌طور‌کلی زنبور عسل، ژل رویال را به دو منظور تولید می‌کند؛ اول اینکه این ژل ماده‌ غذایی اصلی برای پرورش نوزادان زنبور در سه‌روز ابتدایی است و دوم اینکه غذای ملکه زنبور تا آخر عمر، همین ژل است.

ساغری در ابتدای کار و برای این پژوهش، تحقیق میدانی را در یکی از مراکز درمانی (پوست) دانشگاه علوم پزشکی مشهد انجام می‌دهد و در این تحقیق متوجه می‌شود برخی از مراجعه‌کنندگان و بیماران دچار التهابات پوستی هستند.

 بیشتر این افراد برای بهبود بیماری پوستی خود از داروهای مختلف شیمیایی استفاده می‌کردند؛ داروهایی که با وجود تأثیر مثبت روی بیماری، عوارض جانبی و مضراتی نیز داشتند؛ «بیمار برای برطرف‌کردن همین عوارض باید داروهای شیمیایی دیگری مصرف می‌کرد و این سیر معیوب همچنان ادامه داشت. به همین دلیل در ادامه تحقیق، استفاده از موم زنبور را به‌جای استفاده از داروهای شیمیایی انتخاب کردیم که نتیجه موفقیت‌آمیزی به‌دنبال داشت.»

برای رسیدن به موم عسلی که بهترین و بیشترین اثربخشی دارویی را داشته باشد، این دوگونه زنبور در شرایطی کنترل‌شده، از گل‌های درختان و گیاهان دارویی مخصوص تغذیه می‌کردند

او و استادان پژوهشی‌اش در مرحله نخست برای درمان بیماری‌های پوستی از عسل استفاده کردند؛ روند درمان التهابات پوستی با عسل، ثمربخش اما زمان‌بر و بسیار طولانی بود؛ «بعد از آن به فکر استفاده از موم زنبور عسل افتادیم. موم 120‌گونه زنبور تولید‌کننده عسل را مرحله‌به‌مرحله بررسی کردیم و سرانجام به بهترین نوع موم که از دو گونه زنبور عسل کارنیکا و کاسپین به دست می‌آمد، رسیدیم. برای رسیدن به موم عسلی که بهترین و بیشترین اثربخشی دارویی را داشته باشد، این دوگونه زنبور در شرایطی کنترل‌شده، از گل‌های درختان و گیاهان دارویی مخصوص تغذیه می‌کردند.»

با گذشت سه ماه از تحقیق، رضا زنبورها را به دل کوه‌های بینالود می‌برد و هربار موم به‌دست‌آمده را آزمایش می‌کرد. نتایج اولیه چندان رضایت‌بخش نبود و در یکی از مراحل تحقیق، حتی با نتیجه برعکس و منفی روبه‌رو شد.

ساغری می‌گوید: خیلی نا‌امید شده بودم و قصد داشتم تحقیق را کنار بگذارم اما با تشویق‌های معلمان و استادانم در پژوهش‌سرای رویان، کارم را ادامه دادم. رضا سرانجام بعد از پنج‌سال موفق به ساخت پروپولیس می‌شود که نوعی ژل رویال است و عنوان پژوهشگر برتر کشور در حوزه پزشکی و گیاهان دارویی را کسب می‌کند. او می‌گوید: ژل موم دارای خواص دارویی منحصر‌به‌فردی است. در حال حاضر به‌دنبال آن هستیم که آن را ثبت تجاری کنیم. امیدوارم در آینده نزدیک بتوانم خط تولید این ژل را راه‌اندازی کنم.

آموختن زبان انگلیسی برای پیشرفت در مسیر علمی

 بعد از حضور در پژوهش‌سرای رویان برای آشنایی بیشتر با مقالات پژوهشی خارجی، زبان انگلیسی را فرامی‌گیرد؛ «اگر بخواهید با آخرین پژوهش‌ها در حوزه‌های مختلف علمی آشنا شوید، باید به زبان انگلیسی مسلط باشید؛ به‌همین‌دلیل زبان انگلیسی را تا سطح عالی و مترجمی در آموزشگاه زبان آموختم.»

رضا هر زمان که فرصت داشت، با رفتن به وب‌گاه‌های علمی و پژوهشی مؤسسات دانشگاهی، آخرین مقالات را ترجمه و از چکیده مطالب استفاده می‌کرد. بیشتر ترجمه‌هایش در حوزه گیاهان دارویی و پزشکی بود. 

گاهی ترجمه‌های مقالات علمی را در‌اختیار دانشجویان و پژوهشگران دیگر قرار می‌داد که به‌دلیل تسلط بر ترجمه و آوردن معادل‌های دقیق فارسی و علمی بسیار مورد‌توجه قرار می‌گرفت. حتی به او پیشنهاد شد که ترجمه چند کتاب در‌زمینه پزشکی را بپذیرد، اما او آن‌قدر سرگرم پژوهش‌هایش بود که فرصت این کار را نداشت.

مترجم هشتمین کنگره اربعین

رضا ساغری سال گذشته به‌عنوان مترجم زبان انگلیسی در هشتمین کنگره اربعین،امت و تمدن اسلامی که در مشهد برگزار شد، شرکت کرد. در این کنگره، اندیشمندان جهان اسلام از 32کشور   حضور داشتند. موضوع اصلی همایش، قیام امام‌حسین(ع)، عاشورا و ظلم‌ستیزی بود؛ «‌من کار ترجمه گفت‌وگوهایی را که بین اندیشمندان ردوبدل می‌شد، بر‌عهده داشتم.

 برای اولین‌بار بود که کار ترجمه در این سطح به من محول می‌شد. حتی برخی از مسئولان و دست‌اندر‌کاران به‌دلیل سن‌وسال کمی که داشتم، موافق این کار نبودند اما من نه‌تنها به نحو احسن از عهده این کار برآمدم، بلکه به‌عنوان جوان‌ترین مترجم این کنگره نیز انتخاب شدم.

 در حاشیه این جلسه با دانشمندی که از لبنان یا سوریه شرکت کرده بود، آشنا شدم. این دانشمند که قبلا مسیحی بود، با مطالعه درباره عاشورا و امام‌حسین(ع) مسلمان و شیعه شده بود و به شکرانه این هدایت نذر کرده بود کتابی درباره امام‌حسین (ع) و قیام عاشورا بنویسد. به‌خاطر نوشتن همین کتاب نیز در کنگره شرکت کرده بود.»

برای سلامتی

این جوان محله کلاهدوز درکنار فعالیت پژوهشی و تحقیقاتی از ورزش حرفه‌ای نیز غافل نبوده است و کسب رتبه اول جوجیتسو در رده نوجوانان کشور و دو مقام استانی از افتخارات ورزشی اوست؛ «این رشته رزمی را از نوجوانی در باشگاه توحید و با مربیگری استاد حسین خالقی شروع کردم.

 از همان ابتدا هدفم از ورزش حفظ سلامتی و نشاط بود و علاقه چندانی به حضور در مسابقات و کسب مدال نداشتم؛ به همین دلیل کمتر در مسابقات حاضر می‌شدم. با‌وجوداین با دعوت استادم در چند مسابقه ورزشی شرکت کردم. سال‌1396 و 1397 موفق به کسب رتبه دوم و سوم استان شدم. سال‌1397 نیز مقام نخست مسابقات جوجیتسو کشور را در رده نوجوانان کسب کردم.»

او این روزها برای شرکت در کنکور آماده می‌شود و دیگر فرصتی ورزش حرفه‌ای ندارد اما در اوقات فراغت، ساعتی را به انجام تمرینات ورزشی می‌پردازد؛ با این کار آمادگی جسمی و روحی پیدا می‌کند و دوباره به‌سراغ درس و پژوهش می‌رود. این آمادگی جسمانی، زمانی‌که برای شناسایی و چیدن گیاهان دارویی به کوه می‌رود، خیلی برایش مفید است.