مهر و تسبیح‌ دست‌ساز کودکان

با دستان کوچکشان گِل‌های رس را گرد می‌کنند. باید یازده دایره درست کنند. بعد هم با نخ سبزرنگ و با کمک سوزن، دایره‌ها را به نخ می‌کشند تا شکل تسبیح به خود بگیرد. عده‌ای دیگر خاک رس را ورز می‌دهند. قالب می‌زنند و اضافه‌های دور قالب را با چاقوی پلاستیکی جدا می‌کنند.

در آخر مهر «السلام علیک یا علی‌بن‌موسی الرضا (ع)» را رویش می‌زنند. مهر نماز هم آماده شده است. پرنده‌ای را هم که نماد کبوتران حرم رضوی است، یکی از بزرگ‌تر‌ها که کار آموزش درست‌کردن این پک سوغاتی را به عهده دارد، آماده می‌کند.

مهر، تسبیح و پرنده آماده‌شده را داخل پک می‌گذارند. تلاششان به نتیجه نشسته است. آن‌ها کودکان شرکت‌کننده در پویش «نوگلان رضوی» هستند. آمده‌اند تا سوغاتی‌های کودکان زائر را که در آخرین روز‌های ماه صفر به شهرمان می‌آیند، به دستشان برسانند.

همه ما دوست داریم گوشه‌ای از خاطره‌های خوب را نگه داریم و آن‌ها را با خود به خانه ببریم؛ به‌عبارتی سوغات برای خودمان و سایر عزیزانمان ببریم تا همواره خاطره‌های خوب را با آن دوره کنیم. اینجا پایانه مسافربری امام‌رضا (ع) در آخرین روز‌های ماه صفر است و این کودکان آماده استقبال از زائران هستند؛ جایی‌که این روز‌ها مملو از عاشقان و دل‌باختگان رضوی است.

هدیه معنوی به کودکان زائر

فرهنگ‌سرای کودک و آینده به‌منظور ثبت خاطره زیارت و یادآوری روز‌های عزاداری برای کودکانی که مهمان شهرمان می‌شوند، پویش نوگلان رضوی را به راه انداخت. البته این دومین باری است که فرهنگ‌سرای کودک و آینده به کودکانی که مهمان امام مهربانی‌ها می‌شوند، سوغات شهرمان، مهر و تسبیح، و یک پرنده را که نمادی از کبوتران حرم رضوی است، هدیه می‌دهند. این پویش اولین‌بار به‌مناسبت دهه کرامت و ولایت امام‌رضا (ع) ازسوی فرهنگ‌سرای کودک و آینده در پایانه مسافربری امام‌رضا (ع) اجرا شد.

وسایل کار ساده و ابتدایی است و روی میز قرار دارد؛ خاک رس، نخ، سوزن و قالب. این کودکان از‌طریق والدینشان با این پویش آشنا شده‌اند. آمده‌اند تا با عشق و علاقه سوغاتی تهیه کنند تا هم دوستی‌شان را به هم‌نوعانشان و هم ارادتشان را به، ولی نعمتشان نشان بدهند. حسنا ساختمان یازده‌سال دارد. او از طریق مادرش با این پویش آشنا شده و به پایانه آمده است تا در ساخت این سوغاتی معنوی شریک باشد.

او می‌گوید: دوست دارم به دوستانی که نمی‌شناسم، سوغات شهرم را هدیه بدهم. برایشان توضیح می‌دهم که پرنده نماد چیست. مهر و تسبیح هم که سوغات شهرمان است. این دختر یازده‌ساله می‌خواهد دوستانش را با خاطره خوب از شهرمان بدرقه کند؛ به همین دلیل با نهایت دقت، کار‌هایی را که به او محول شده است، انجام می‌دهد تا حاصل کارش خوب باشد.

محمدرضا مشکاتی همراه والدینش آمده است در این پویش شرکت کند. او ۹ سال دارد و مهر امسال به کلاس سوم دبستان می‌رود. مفهوم سوغاتی را خوب می‌داند و از اولین سوغاتی که پدرش از زیارت کربلا برایش آورده است صحبت می‌کند.

می‌گوید: پدرم برایم یک ماشین آورد. اما برای مادرم و خواهرم مُهر کربلا آورد. پدر و مادرم گفته‌اند آن‌هایی که به شهرمان می‌آیند، برای سوغاتی مهر و تسبیح تبرک می‌برند. می‌خواهم با ساختن این مهر و تسبیح، خاطره زیارت مشهد همیشه در ذهنشان باشد.

ترویج مهربانی و ایثارگری

هدف از اهدای سوغاتی توسط کودکان مشهدی به زائران هم‌سن‌و‌سال خودشان، راه‌اندازی جریان‌های مردمی و کودکانه حول محور ارزش‌های اسلامی است. در این پویش، کودکان به عشق امام‌رضا (ع) و با تأثیر از مشی و منش مهربانی این امام رئوف سوغاتی به دیگر کودکان هدیه می‌کنند. به‌عبارتی پویش نوگلان رضوی، ترویج روحیه مهربانی و ایثارگری در کودکان و نوجوانان، ایجاد فضای دوستی و آشنا‌کردن آن‌ها با مفاهیم زیارت و سوغات است.

سوغاتی‌ام را خودم می‌سازم

همان‌طور‌که بچه‌ها مشغول درست‌کردن پک‌ها هستند، زائران کوچک از راه می‌رسند. برخی از آن‌ها دوست دارند که خودشان هم در درست‌کردن سوغاتی که می‌خواهند ببرند، سهیم باشند. کنار بچه‌ها می‌ایستند و یاد می‌گیرند که چطور تسبیح درست کنند. یکی از آن‌هایی که دوست دارد سهمی در درست‌کردن سوغاتی‌اش داشته باشد، احمدرضا قوی‌زاده از آبادان است.

او برای اربعین به همراه مادر و مادربزرگش به کربلا سفر کرده و حالا به اتفاق مادرش آمده است تا روز‌های آخر صفر و شهادت امام‌رضا (ع) را در مشهد باشد. او که مانند همه اهالی جنوب خونگرم است، خیلی زود با بچه‌ها دوست می‌شود. احمدرضا می‌گوید: کار با خاک رس بسیار لذت‌بخش است. از اینکه می‌توانم با دست‌های خودم سوغاتی درست کنم، خوشحالم.

هدیه‌ای فراموش‌نشدنی

الهام فیض‌آبادی دوازده‌ساله به‌همراه خانواده خاله‌اش به پایانه آمده‌اند تا بلیت برگشت به مه‌ولات را بگیرند. جثه ظریفی دارد و کوچک‌تر از سنش به نظر می‌رسد. الهام به‌همراه کاروانشان چهار روز در راه بوده‌اند. می‌گوید: با یک کاروان از مه‌ولات آمده‌ایم. در راه موکب‌های بسیاری برای استقبال از زائران درست کرده بودند که در آن‌ها استراحت کردیم. مشهدی‌ها خوب از زائران پذیرایی می‌کردند.

الهام گاهی که خسته می‌شده، به همراه سایر کودکان پشت وانتی که همراهشان بوده است، سوار می‌شده تا کمی استراحت کند. او از اینکه مهر و تسبیح سوغاتی گرفته، خوشحال است و می‌گوید: تا‌به‌حال زیاد به مشهد آمده‌ایم.

آخرین‌بار نوروز همین امسال بود که با پدر و مادرم آمدیم. هر بار ما برای دوستان و فامیل سوغاتی تهیه می‌کردیم، اما این‌بار خودم سوغاتی هدیه گرفتم. این برایم لذت‌بخش است و هرگز این روز را فراموش نمی‌کنم. وقتی برگردم، خاطره این سوغات را برای دوستانم تعریف می‌کنم.

اولین زیارت با سوغاتی خاطره‌انگیز شد

حسین، فاطمه بتول و مینا از پاکستان زائر شهرمان شده‌اند. فارسی را خوب نمی‌توانند صحبت کنند؛ با انگلیسی دست‌و‌پا‌شکسته با آن‌ها صحبت می‌کنیم. اولین‌باری است که به مشهد آمده‌اند. مادرشان زینب می‌گوید که همسرش متولد و بزرگ‌شده زاهدان است و از زمانی‌که ازدواج کرده‌اند، همسرش به پاکستان رفته است.

او می‌گوید: همسرم از حال و هوای این روز‌های مشهد بسیار برایمان تعریف کرده است. او خودش زمانی‌که نوجوان و جوان بوده، برای عزاداری به مشهد می‌آمده. امسال هم با سختی زیاد راهی مشهد شدیم. اما مطمئنم که برای بچه‌ها از اولین زیارتشان خاطره خوبی در ذهنشان باقی می‌ماند. طی سه روز یعنی ۲۰ تا ۲۳ شهریور، بیش از صدپک سوغاتی به‌همت کودکان شرکت‌کننده در پویش بین کودکان زائر توزیع شد.