کوچه شهید صدیقی که اهالی محله آن را بهنام دهمتری بلال میشناسند، اوایل دهه50 با ساخت اولین مسجد در محدوده مزارع کشاورزی بهسمت آبادانی رفت. این کوچه بهدلیل مجاورت با شریانهای اصلی شهر مانند بزرگراه شهید میرزایی، بولوار خواجهربیع و همچنین شکلگیری مراکز مذهبی، آموزشی، تجاری در آن یکی از معابر پرتردد محله بلال است
در اطراف مشهد دو روستای عطار وجود داشته است؛ یکی در سمت راست کال طرق و دیگری در نزدیکی مزرعه سمزقند. روستای دوم عطار که در وقفنامه «طومار عضدالملک» نیز از آن نام برده شده است، در محله بلال کنونی قرار میگیرد. روستای عطار تا حدود سال ۱۳۷۰ همچنان با شش خانوار سکنه و حدود ۴۰ هکتار وسعت باقی بود و بعد از آن به شهر مشهد پیوست.
ساخت این مسجد گره خورده بود به روزهای مبارزه مردم علیه طاغوت. این موضوع اشتیاق مردم و ساکنان محدوده را چندبرابر کرده بود. نمازگزاران با مینیبوس میرفتند تا در راهپیمایی شرکت کنند.انقلاب اسلامی که به پیروزی رسید، خیال مردم راحت شده بود و اهالی این روستا دوباره دستبهکار شدند و خیلی زود با کمک آستان قدس رضوی در عرض یک سال بنای مسجد را تکمیل کردند. در مراسم افتتاح، حجتالاسلاموالمسلمین محسن قرائتی هم بود. انتخاب نام مسجد هم از شور و هیجان مردم ناشی شد. آنها دور هم جمع شده بودند و تکبیر میدادند. به همین دلیل حجتالاسلام قرائتی نام اولین مؤذن پیامبر(ص) را برای مسجد پیشنهاد داد.
شاید یک بار وقت خرید از مقابلش عبور کرده باشید، یا در حالیکه با عجله گام برمیداشتید تا از اتوبوس جا نمانید، جایی توی ذهنتان سپردید که وقتی را برای گشتن در کتابخانه محله خالی بگذارید، اما روزمرگیها فکرتان را جای دیگری برده و باز غافلتان کرده است. شاید هم در کودکی بارها قدم به این کتابخانهها گذاشتید و همراه با «جبار باغچهبان»، «محمود حکیمی»، «عباس یمینی شریف» و حتی «ژولورن» دنیا را گشتهاید اما مدتهاست که دیگر نام و نشانش را هم فراموش کردهاید. در این گزارش کوتاه ما قرار است دستتان را بگیریم و شما را با کتابخانه شهید رجایی در محله بلال آشتی دهیم.
کوچه قائمی35 در محله بلال که نام شهید مجید یعقوبیریاحی را بر خود دارد، بین اهالی به راسته فعالان فرهنگی معروف است. علاوه بر مجموعههای فرهنگی، خیلی از ساکنان نیز در این حوزه پویا هستند؛ ازجمله خانواده شهید احمد فلاحتی و حاجآقای محبی که هیچوقت نگذاشتهاند برنامههای مناسبتی لنگ بماند و اجرا نشود. یک قسمت از فضای کوچه برای اجرای این برنامهها در نظر گرفته شده است که در مناسبتهای خاص مثل عزاداری امام حسین(ع) و اعیاد صندلی چیده و مراسم برگزار میشود.
برای روزگاری که در آن زندگی میکنیم نامهای مختلفی انتخاب کردهاند، اما پیشنهاد من این است که عنوان «دوران ترکیبی» را انتخاب کنیم. پیش از این دیده و شنیده بودیم که کافه سراها، کتاب عرضه میکنند و کافه کتابها در جایجای مشهد طی یک دهه اخیر گسترش پیدا کرده است، اما نه دیده بودیم و نه شنیده بودیم که میوهفروشی در منطقهای کم برخوردار بخواهد همراه میوه به مشتریانش کتاب بدهد؛ آنهم بهصورت رایگان.
خدیجه بلقوریان متولد خرداد۱۳۶۶ با همه فرازونشیبهای زندگی موفق شده است در مدت کمتر از ۲۲ماه همه آیات کلام خدا را حفظ کند. او با تلاش و پشتکاری که دارد کار آموزش حفظ را با 5نفر از بانوان روستای همتآباد در جاده سیمان شروع می کند خانمها از برنامه ها و آموزش خدیجه خانم استقبال میکنند و بهمرور تعدادشان به ۱۲۰نفر می رسد و تا الان ۲۰حافظ کل قرآن در این جلسات آموزش دیدهاند.
وجیهه اسدی خیاط محله بلال نزدیک به 20سال است که به کار و آموزش هنر خیاطی میپردازد. او دورههای آموزشی از سطح ساده تا دوخت حرفهای را برای هنرجویانش برگزار میکند. تفاوت این آموزشگاه با دیگر موارد مشابه در این است که بخش زیادی از شاگردانش بانوانی هستند که از کمیته امداد به او معرفی میشوند و هدف اینکار هم توانمندسازی این افراد برای زندگیای بهتر است بهطوری که خودشان بدون نیاز به کمکهای جبرانی کمیته امداد یا دیگر نهادهای خیریه دولتی و خصوصی بتوانند امرارمعاش کنند.