با بازی و نقاشی خوانش شاهنامه را شروع کردم

پارسا مجیدی 8سال دارد و هنگامی که با او همکلام می‌شوم آنقدر روان و خوب صحبت می‌کند که باور نمی‌کنم پسربچه‌ای 8ساله در حال صحبت باشد. پارسا جزو نقالان و شاهنامه‌‌خوان‌های برگزیده شهرمان است و به اتفاق والدینش در محله رضاشهر ساکن هستند. او در سومین دوره مسابقه داستان‌نویسی جزو برگزیده‌ها بوده، همچنین در سومین جشنواره کودک و شاهنامه «بامداد تهران» برگزیده طلایی شده، از سوی معاون شهردار و رئیس سازمان فرهنگی و اجتماعی شهرداری برای شاهنامه‌خوانی تجلیل شده است. امسال نیز در پویش «در خانه می‌مانیم و شاهنامه می‌خوانیم» که در فروردین ماه برگزار شد شرکت کرده است. با پارسا مجیدی و مادرش ملیحه زاهدی همکلام می‌شویم تا بیشتر درباره شروع کارش بدانیم.

بازی و شاهنامه‌خوانی

اینکه چطور می‌توان به کودکی که خواندن و نوشتن بلد نیست اشعار شاهنامه را آموزش دهیم، اشعاری که گاه خواندنش برای ما که سواد خواندن داریم هم سخت است. در این زمینه زاهدی به دوران کودکی پارسا اشاره می‌کند و شروع یادگیری پسرش را از سه سالگی بیان می‌کند و می‌گوید: من علاقه زیادی به ادبیات و اشعار فردوسی دارم به همین دلیل برای پارسا کتاب زیاد می‌خواندم، علاوه بر این در زمان‌هایی که پارسا در حال بازی بود برای او شعرهایی را که از شاهنامه بلد بودم می‌خواندم.
وی ادامه می‌دهد: می‌دیدم که پسرم علاقه زیادی به حفظ اشعار حماسی دارد. به همین دلیل اشعار را در قالب نمایش‌های بسیار ساده با او تمرین می‌کردم. از سویی به دنبال این بودم که کتاب‌، عروسک یا بازی‌هایی را که در زمینه شخصیت‌های شاهنامه کودکانه است برایش پیدا کنم. اما هر چه می‌گشتم موردی پیدا نمی‌کردم. گاهی نیز فروشنده‌ها بیان می‌کردند که به دلیل استقبال نکردن مشتری‌ها این اجناس را دیگر نمی‌آورند. تا اینکه متوجه شدم خانه کودک و شاهنامه به همت مسئولان راه‌اندازی شده است. این به طور دقیق همان چیزی بود که می‌خواستم و با ثبت‌نام پارسا مسیر برایش هموار شد.

وی درباره کلاس‌های شاهنامه‌خوانی پارسا می‌گوید: شیوه کاری شاهنامه‌خوانی در کلاس‌ها بدین شکل است که مربی‌شان آقای سیاوش باقریان ابتدا درباره موضوعی صحبت می‌کند و از بچه‌ها می‌خواهد نقاشی آن موضوع را بکشند. سپس اشعار را می‌خوانند و بچه‌ها روی اجرای آن موضوع تمرین می‌کنند.

زاهدی می‌گوید: هنگامی که اشعار را برای پارسا می‌خوانیم پرسش‌های زیادی درباره معنی کلمه‌ها دارد. البته گاهی درک بعضی کلمات برای ما هم سنگین است. برای اینکه مفاهیم را ساده‌سازی کنیم، از بازی و نقاشی مانند کلاسشان استفاده می‌کنیم تا معنی کلمه‌ها را انتقال بدهیم. هنگامی که معنی را درک می‌کند حفظ کردنش آسان‌تر می‌شود.
وی درباره جشنواره‌هایی که پارسا در آن‌ها شرکت کرده است، می‌افزاید: پارسا در سال گذشته در سومین جشنواره مجازی کودک و آینده بامداد تهران شرکت کرد و جزو 60نفر برگزیده جشنواره شد. امسال نیز به دلیل کرونا به‌طور مجازی در جشنواره شاهنامه‌خوانی و نقالی شرکت کرد.

زاهدی بیان می‌کند: پارسا در بسیاری از مراسم‌های فرهنگ‌سراها، دانشگاه، سازمان فرهنگی و...برنامه اجرا می‌کند. هنگامی که او نقالی می‌کند بسیاری از مادران مشتاق می‌شوند و می‌پرسند که چطور می‌توانند فرزندشان را علاقه‌مند کنند. به آن‌ها توصیه می‌کنم از بازی و نقاشی شروع کنند و خانه کودک و شاهنامه را هم به آن‌ها معرفی می‌کنم.

تأثیر خواندن شاهنامه

با پارسا این پسر بااستعداد و نقال خوش‌صدا هم‌کلام می‌شوم. پارسا درباره تأثیری که شاهنامه‌خوانی بر او داشته می‌گوید: ابتدا از این بگویم که خواندن شاهنامه در صحبت کردنم و استفاده از کلمه‌ها تأثیر بسیاری بر من داشته است. این امر سبب شده تا اعتماد به نفسم در صحبت کردن افزایش یابد. تأثیر دیگر این بوده که در زندگی هدفمند باشم و راهی را که انتخاب کرده‌ام با جدیت تمام ادامه بدهم.

این کودک نقال ادامه می‌دهد: برای ضبط و ارسال آثارم به جشنواره مجازی گاهی مجبور می‌شویم چندین بار ویدئو بگیریم، گاهی آنقدر یک صحنه را تکرار می‌کنیم که من و مادر خسته می‌شویم اما به مادرم می‌گویم من آدم محکمی هستم و تا به هدفم نرسم کوتاه نمی‌آیم.
وی درباره تأثیر شاهنامه در زندگی‌اش بیان می‌کند: داستان‌های شاهنامه برایم درس‌های بزرگی دارد به عنوان مثال می‌دانم کارهای نیک حالم را خوب می‌کند و دیوها انسان‌ها را به انجام کارهای بد تشویق می‌کنند. از هنگامی که این موضوع را متوجه شدم در مقابل دیوها مقاومت می‌کنم.

این کودک نقال ادامه می‌دهد: خواندن شاهنامه سبب شده تا با فرهنگ ایرانی آشنا بشوم و قهرمان‌های ایرانی را بشناسم. گاهی می‌بینم دوستانم قهرمانان‌ شاهنامه‌ را نمی‌شناسند. شاید به این دلیل است که کمتر در این زمینه کار شده، البته در سال‌های اخیر کارهای خوبی در زمینه شناساندن شاهنامه انجام شده، اما باز هم جای کار دارد. حالا که فرهنگ کشورمان را شناخته‌ام بهتر می‌توانم راجع به پیشینه تاریخی کشورمان صحبت کنم.

پارسا در ضمن صحبت‌هایش به نکته‌ای دیگر هم اشاره می‌کند. وی می‌گوید: در حال حاضر بیشتر بچه‌های همسن و سال من شخصیت‌هایی مانند بن‌تن، مرد عنکبوتی، شرک و... را می‌شناسند اما با شخصیت‌های شاهنامه آشنا نیستند. به نظرم باید مسئولان ما بیشتر روی شخصیت‌های شاهنامه کار کنند تا حضور این شخصیت‌ها در زندگی کودکان ملموس‌تر شود.