سوگواری خیمه مشهدی-عراقی به زبان‌های مختلف

 «سلامتی همه زائرای امام‌رضا(ع) صلوات. هیچ‌کس آرزو به دلِ زیارت نمونه، صلوات. برای نیت خیر و بانی نیت خیر، صلوات...» با همین نوای مردی میان‌سال، صدای صلوات‌های مردان و زنانی که همه لیوان چای و قهوه به‌دست هستند، بلند می‌شود و خیمه به لرزه درمی‌آید. خیمه‌ای که از 10روز قبل در نزدیک‌ترین نقطه به حرم امام‌رضا(ع) برپا شده است تا این روزهای خیابان شیرازی شبیه هر روزش نباشد و نشانش مهمان‌نوازی از زائران آقا در ایام سوگواری‌شان باشد.

سی سالی می‌شود که این خیمه به‌یاد امام‌حسین(ع) و امام‌رضا(ع) برپا می‌شود و دویست نفر هم با عشق و علاقه‌ای که به اهل‌بیت(ع) دارند، رخت خادمی به تن کرده‌اند و میزبان زائران آقا می‌شوند. میزبانی‌شان هم در حد اعلاست؛ چون نام سید‌وسالار شهیدان و امام غریبان درمیان است. به همین دلیل است که نمی‌توان از چای و نباتش تعریف نکرد، از قهوه عربی‌اش نگفت و از وعده شام و ناهاری که شکم هزاران نفر را سیر می‌کند، حرف به میان نیاورد.

قصه خیمه و خادمانش هم ساده است و به مردی نقره‌فروش برمی‌گردد که معتقد است در مشهد چون از زائران درآمد کسب می‌کند، پس صدقه علی‌بن‌موسی‌الرضا(ع) را می‌خورد و به‌دلیل این لطف و بزرگی آقا باید برکتی در این راه بدهد. ابوعلی ناظری را با همین اعتقاد در میان خادمان خیمه پیدا می‌کنیم که خودش هم مانند تک‌تک زنان و مردان اینجا درحال پذیرایی از زائران است.

مردم همه‌کاره‌اند

خیمه اهل‌البیت(ع) را این روزها همه آن‌هایی که از بالاخیابان راهی حرم شده‌اند، دیده‌اند. خیمه‌ای بزرگ با چادری روی ستون چوبی به‌سبک خیمه‌های قدیم مشهد که هر روز از غروب تا بامداد چراغش روشن است. این خیمه که بساط اولیه‌اش با نیت خیر مرحومان خباز‌زاده و شهنازی برپا شده است، با همراهی سایر خیران هر شب از هزاران‌هزار زائر پذیرایی می‌کند.

به‌لطف خود ارباب امسال به‌جز چهار خیمه در داخل شهر یک خیمه بزرگ هم در آزاد‌راه باغچه برای زائران پیاده برپا کرده‌ام

ابوعلی 52ساله سال‌هاست این خیمه را برپا می‌کند. کسی‌ که در جوانی با یک خیمه در محرم کارش را شروع کرد و این روزها بانی و پایه‌گذار پنج خیمه بزرگ در مشهد و اطراف آن است: سی سال قبل اولین خیمه را برای خدمت به زائران آقا برپا کردم. به‌لطف خود ارباب امسال به‌جز چهار خیمه در داخل شهر یک خیمه بزرگ هم در آزاد‌راه باغچه برای زائران پیاده برپا کرده‌ام. البته من پایه‌گذاری بیش نیستم و این مردم هستند که خیمه را می‌چرخانند.

یک چای کنار من بخور

هرشب به‌جز جمعیت انبوهی که آب، چای و قهوه‌شان را از خیمه ابوعلی می‌گیرند، افراد زیادی هم روی صندلی‌های چیده‌شده در پیاده‌رو می‌نشینند تا نواهای سوگواری با زبان‌های مختلف را گوش کنند. جمعیتی که در آخر شب به دوسه‌هزار نفر هم می‌رسند که همه با پذیرایی شام راهی می‌شوند.

ابوعلی که معتقد است این کنارهم قرارگرفتن نوعی دوستی آدمیزاد است، می‌گوید: این خیمه نمادی است برای مردم و می‌گوید بیا کنار من یک لیوان چای بخور. چایی که به‌نام امام‌حسین(ع) یا امام‌رضا(ع) متبرک شده است. ما اینجا این چای و قهوه را با مردم می‌خوریم و آن‌ها راهشان را می‌کشند و می‌روند، اما عکسی می‌گیرند که سال‌ها قاب ذهنشان می‌شود. برای ما هم همین مهم است که هرگاه آن عکس را دیدند یا خاطره‌ای زنده شد، یاد اهل‌بیت(ع) بیفتند.

هدیه 500دلاری برای یک فنجان قهوه!

تعداد لیوان چای و آبی که هر روز و شب در این خیمه توزیع می‌شود، خیلی اوقات از شمارش خارج می‌شود. غذا هم که از شبی 2هزار نفر فراتر می‌رود. البته به‌جز این‌ها قهوه عربی هم دست مهمانان آقا امام‌رضا(ع) می‌دهند و برای اینکه بهترین قهوه باشد، خود ابوعلی آن را درست می‌کند: خودم مسئول قهوه هستم و هرشب 45 لیتر قهوه عربی درست می‌کنم.

او و همراهانش بانی بخشی از هزینه‌ها هستند و با همراهی مردم بخش دیگری از هزینه‌ها تأمین می‌شود: هزینه خیمه‌هایمان میلیاردی است، اما خود اهل‌بیت(ع) کمک می‌کنند. همین امسال چند زائر کمک نقدی کرده‌اند. یکی از آن‌ها مردی بود که چند شب پیش 500دلار به‌ازای یک فنجان قهوه‌ای که به‌نام اهل‌بیت(ع) سال‌ گذشته در خیمه خورده بود، داد و گفت که حاجت‌روا شده است.

ابوعلی که سخت معتقد است در این راه اهل‌بیت(ع) دست آدم را می‌گیرند، منتقد فعالیت اندک خیمه‌ها برای اربعین در مشهد است و می‌گوید: خیلی از افراد که نمی‌توانند راهی کربلا شوند، قبل از اربعین راهی حرم امام‌رضا(ع) می‌شوند. کاش قدر این نعمت را بیشتر بدانیم و با زدن خیمه‌های بیشتر خدمات گسترده‌تری بدهیم.